DE KLIMAAT PARADOX

Het is jammer dat Thierry Baudet de 'Uil van Minerva' heeft misbruikt voor zijn overwinningsspeech uit 2019. Het begrip heeft daardoor een bijklank gekregen die - op zijn zachtst gezegd - niet als positief kan worden gekwalificeerd. In de Griekse mythologie vergezelt deze vogel Pallas Athena, de godin van de wijsheid en was daarmee een symbool voor kennis en wijsheid. De Uil van Minerva is ook een Nederlandstalig tijdschrift voor geschiedenis en wijsbegeerte van de cultuur, uitgegeven onder auspiciën van de Universiteit van Gent. In de vierde editie van jaargang 32 staat een zeer uitgebreide, onderbouwde en op onderdelen behoorlijk kritische recensie van milieuwetenschapper Stijn Neuteleers over  mijn De Klimaatparadox :  De Klimaatparadox Het thema van de bevolkingsgroei speelt een vreemde rol in het milieudebat. Enerzijds rust er een zeker taboe op: er is geen echt debat over dit thema binnen milieukringen. Dit is voor van Druenen het startpunt van zijn analyse en tegeli

[Het lijk in de kast] We hebben de recente film 'A life on our planet' van David Attenborough niet nodig om te weten hoe de zaken erbij staan: beroerd en het wordt steeds erger." Zo begint de heldere en waardevolle bijdrage van lezer Pier Bergsma over beperking van de bevolkingsgroei (Opinie, dinsdag). Ik had toevallig net op Netflix het alarmsignaal van bioloog en natuurfilmer David Attenborough (1926) zien en horen loeien: als extreem uidijende soort die afkoerst op de zesde massa-extinctie 'hebben we de wereld verwoest' zei hij. Maar deze film is niet alleen kommer en kwel. De 94-jarige Attenborough eindigt met een optimistische noot: niets is nog verloren want met duurzame energiebronnen, herbebossing en plantaardig voedsel kunnen we hopen op een grondige restauratie van onze planeet. Er is ook iets in zijn film dat opmerkelijk genoemd mag worden: Attenborough legt de link met overbevolking als het gaat om de vernietigingen die de mens aan zijn leefomgeving aan

In de discussie over mijn vorige berichtje kwam ook het begrip overbevolking weer eens aan de orde. Stokpaardje, ik geef het toe maar deze waanzinnige foto's moet je even bekijken. Ze laten zonder woorden zien wat dit in de praktijk betekent: extreme urbanisatie. En dan heb ik het nog niet eens over het klimaat... >> Klik hier voor meer

Ik ben het woord nog nergens tegengekomen: Hippocratie, dus munt ik hem zelf maar even. Betekenis: staatsvorm waarin de doctrines van de medische stand boven die van de vigerende staatsvorm zijn gesteld. Naar: Hippocrates, de man van de artsen-eed waarin het heil der zieken centraal staat. Het instellen van een Hippocratie zou tijdelijk moeten zijn: alleen in tijden van ziekte en dreigende massasterfte. Helaas, net nu wereldwijd de hippocratische noodwetten worden versoepeld, lijkt een tweede coronagolf aanstaande. China is al in rep en roer. En: voor zover ik weet spelen economen, psychologen en sociologen in de meeste landen nog steeds de tweede viool. Voor Nederland is nu de vraag: waren halen we straks die tweede 200 miljard vandaan?

Vorige week dacht ik na het zien van de documentaire 'The Planet of the Humans' dat de maker Michael Moore mijn boek-essay 'De Klimaatparadox' had gelezen. Dat was natuurlijk niet zo, want het boek is niet in Engelse vertaling verschenen. Deze week lag de oorsprong van een nieuw déjà vu dichter bij huis: bioloog Midas Dekkers benoemt de te omvangrijke en teveel consumerende wereldbevolking als een van de grotere problemen van deze tijd en als medeveroorzaker van de huidige coronacrisis: "Waar te veel mensen worden geboren, moeten genoeg mensen sterven. Niet als straf van God, maar als gevolg van de manier waarop Moeder Natuur haar huishouden bestiert". En dat was precies het hoofdonderwerp van 'De Klimaatparadox'. Mijn stelling ging nog iets verder: de bevolking groeit zo snel omdat we alsmaar ouder willen worden en steeds banger zijn geworden voor de dood van onszelf en die van anderen: "Wij voeden het monster dat de aarde uiteindelijk om z

Mijn boek-essay 'De Klimaatparadox' gaat over de klimaatcrisis in relatie tot het onderschatte probleem van een groeiende en consumerende wereldbevolking, het zwaar overschatte belang van windmolens en zonnepanelen, de schande van de biomassa-industrie en de beklemmende greep die het grootkapitaal al jaren heeft heeft op de milieubeweging en haar oplossingsrichtingen. Vanavond bekeek ik de nieuwste documentaire van de Amerikaanse filmmaker en icoon van links, Michael Moore: 'Planet of the Humans'. Na afloop was ik blij, maar ook verbijsterd. Het script voor de film volgt bijna naadloos de verhaallijn van 'De Klimaatparadox'. Uiteraard heeft hij het niet gelezen. Het boekje is niet eens vertaald. Waarom ik dan wel blij was? Simpel: het gaat om de boodschap. Moore heeft een miljoenenpubliek en maakt gehakt van de milieu-industrie. Hij gelooft, net als ik, dat het klimaat zwaar te lijden heeft van de 'human footprint', maar kijkt ook verder dan zijn

Nog steeds heeft onze minister-president geen deskundigen buiten de medische sector opgenomen in zijn Outbreak Management Team, dat bestaat uit 33 medici en 1 communicatieadviseur. En dat terwijl steeds meer duidelijk wordt hoe slecht de coronamaatregelen uitpakken en nog zullen uitpakken voor onze samenleving. Zeker is inmiddels dat het virus niet kan worden uitgeroeid. We moeten dus gaan plannen voor de langere termijn. En daarvan kun je een modelgrafiekje maken met een curve die je de ‘corona-kromme’ zou kunnen noemen. Ze laat de ontwikkeling zien van het aantal coronadoden in 2020 en de vijf jaren daarna. Voor het gemak is alleen uitgegaan van de Nederlandse cijfers. Factoren die de loop van de kromme bepalen: 1. Het coronavirus zal overleven. Anders dan bijvoorbeeld bij het SARS-virus in 2002, worden ook veel mensen besmet zonder dat ze ziek worden. Zij worden uiteraard niet waargenomen, in quarantaine geplaatst en behandeld en kunnen dus in de periode dat ze drager zijn en be

Terecht is er in deze tijden van corona aandacht voor Giovanni Boccaccio’s meesterwerk uit 1353: de ‘Decamerone’, een verzameling van honderd novellen, verteld door een gezelschap van drie mannen en zeven vrouwen uit de hogere kringen van Florence. Zij waren de stad ontvlucht voor de pest en hadden hun intrek genomen in een villa in de heuvels. De epidemie kostte tussen 1349 en 1360 aan zo’n 75 miljoen mensen het leven. Acteurs van Internationaal Theater Amsterdam en Het Nationale Theater in Den Haag lezen momenteel onder de regie van Ivo van Hove thuis elke dag voor uit de ‘Decamerone’, Kijk en luister op https://ita.nl/nl/episodes/itas-decamerone/765119/ . Interessant was in dit verband de analyse die de Duitse filosoof Peter Sloterdijk een paar jaar geleden maakte van het antropoceen, het geologische tijdperk waarin we nu leven en waarin de aardbol met alles wat er op leeft, voor het eerst sinds miljoenen jaren de schadelijke invloed van een van haar levensvormen - de mens - ond

ISBN 978 90 5936 806 4, prijs € 15,50.   De klimaatparadox' beschrijft de dilemma's in de wereldwijde ontwikkeling: de complicaties die optreden bij een (groeiende) welvaart en de klimaateffecten ervan. Het boek begint met het Rapport van de Club van Rome. Hierin wordt aangegeven dat overbevolking een hoofdoorzaak is van klimaatproblemen. Maar bevolkingsgroei remmen is een ethische kwestie. Zo ook het beperken van welvaart, mensen met mobiele telefoons, mobiliteit en andere veroorzakers van klimaatproblemen. Nu – 46 jaar later – is er nog relatief weinig bereikt, maar wel meer bestudeerd. Een grote schaarste is 'de bereidheid van mensen om naar elkaar te luisteren en hun eigen gelijk op de tweede plaats te zetten'. Dit maakt dat dit boek klimaatbeheersing breder trekt en ook de gedragskant en de bereidheid om oplossingen te realiseren erbij betrekt. Het boek benadert de klimaatdiscussie vanuit de historische context. Gericht op beslissers in klimaatvraagstukke