Doorgaan naar hoofdcontent

De 'Decamerone' en Corona

Terecht is er in deze tijden van corona aandacht voor Giovanni Boccaccio’s meesterwerk uit 1353: de ‘Decamerone’, een verzameling van honderd novellen, verteld door een gezelschap van drie mannen en zeven vrouwen uit de hogere kringen van Florence. Zij waren de stad ontvlucht voor de pest en hadden hun intrek genomen in een villa in de heuvels. De epidemie kostte tussen 1349 en 1360 aan zo’n 75 miljoen mensen het leven. Acteurs van Internationaal Theater Amsterdam en Het Nationale Theater in Den Haag lezen momenteel onder de regie van Ivo van Hove thuis elke dag voor uit de ‘Decamerone’, Kijk en luister op https://ita.nl/nl/episodes/itas-decamerone/765119/.

Interessant was in dit verband de analyse die de Duitse filosoof Peter Sloterdijk een paar jaar geleden maakte van het antropoceen, het geologische tijdperk waarin we nu leven en waarin de aardbol met alles wat er op leeft, voor het eerst sinds miljoenen jaren de schadelijke invloed van een van haar levensvormen - de mens - ondervindt. Sloterdijk laat het antropoceen beginnen in 1353. Inderdaad: het jaar van de eerste publicatie van de ‘Decamerone’. De honderd verhalen betekenden volgens Sloterdijk een keerpunt in de middeleeuwse literatuur en kondigden het begin aan van de renaissance, een project om de lijdzame berusting in het door God gestuurde menselijk lot te saboteren. Ze was daarmee kwartiermaker voor de Verlichting in de 17e en 18e eeuw, die kan worden gekenmerkt als een project om het lot zelf te saboteren. Het antropoceen kwam in de 18e eeuw tot volwassenheid, na een moeilijke jeugd waarin de traditionele kerk zich met man en macht verzette tegen het verlichte denken en waarin een van de resultanten, de hervorming, zich aanvankelijk nestelde in de schoot van het fundamentalistische godsdenken. In dezelfde periode kwamen de industriële revoluties op gang en gingen machines en minerale brandstoffen de menselijke kracht vervangen in de productieprocessen.

Tot zover Sloterdijk. Aan ons te taak om te zoeken naar de analogie met de coronacrisis van dit moment. Let niet op het verschil tussen de aantallen doden omstreeks 1353 en 2020. Dat is enorm: 75 miljoen tegenover 100.000. Het gaat om de voetafdruk van de twee pandemieën.

Peter van Druenen



Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Essay: Filosofie voor (klimaat)dummies

(boekbespreking door Peter van Druenen van 'Wat gebeurde er in de 20e eeuw?' van de Duitse filosoof Peter Sloterdijk in relatie tot mijn boek De Klimaatparadox)

“Zou je (…) de hele mensheid bijeenbrengen en op één plek samenpersen, dan zou ze een ruimte innemen van driehonderd miljard liter, dus net geen derde van een kubieke kilometer. Dat lijkt heel wat. Maar de wereldzeeën bevatten één miljard tweehonderdvijfentachtig miljoen kubieke kilometer water. Zou je dus de hele mensheid, deze vijf miljard mensenlichamen, in de oceaan dumpen, dan zou de zeespiegel niet eens een honderdste millimeter stijgen. Met deze lichte deining zou de aarde eens en voor al van mensen verlaten zijn.”

Met dit citaat uit 1983 van Stanislaw Lem, vooral bekend van zijn roman Solaris, brengt Peter Sloterdijk in zijn nieuwe bundel Wat gebeurde er in de 20e eeuw? de lezer al op de tweede pagina van zijn nieuwe bundel in verwarring. Is de mens inderdaad een te verwaarlozen kwantiteit te midden van de vast…
Een reactie posten
Meer lezen

Las Michael Moore 'De Klimaatparadox'?

Mijn boek-essay 'De Klimaatparadox' gaat over de klimaatcrisis in relatie tot het onderschatte probleem van een groeiende en consumerende wereldbevolking, het zwaar overschatte belang van windmolens en zonnepanelen, de schande van de biomassa-industrie en de beklemmende greep die het grootkapitaal al jaren heeft heeft op de milieubeweging en haar oplossingsrichtingen.

Vanavond bekeek ik de nieuwste documentaire van de Amerikaanse filmmaker en icoon van links, Michael Moore: 'Planet of the Humans'. Na afloop was ik blij, maar ook verbijsterd. Het script voor de film volgt bijna naadloos de verhaallijn van 'De Klimaatparadox'. Uiteraard heeft hij het niet gelezen. Het boekje is niet eens vertaald. Waarom ik dan wel blij was? Simpel: het gaat om de boodschap. Moore heeft een miljoenenpubliek en maakt gehakt van de milieu-industrie. Hij gelooft, net als ik, dat het klimaat zwaar te lijden heeft van de 'human footprint', maar kijkt ook verder dan zijn n…
Een reactie posten
Meer lezen

Repliek op De Klimaatparadox: "Is the world's population explosion threatening our climate efforts?"

Is the world’s population explosion threatening the efforts we’re about to do to save the climate for further warming up? “It doesn’t matter how many people live on earth, as long as we manage to create a society without burning fossil fuels, it’s the fastest way to success”, historian Peter van Druenen states in an opinion article in De Standaard. According to the Dutch historian, specialized in climate matters and author of ‘The Climate Paradox’ (De klimaatparadox),”The world’s population should go down to save the planet. Couples should have fewer children to decrease their ecological footprint” are often heard statements. But they are incorrect.

Hilde van Raemdonck over de Klimaatparadox Zie voor het gehele artikel op de website New Mobility News: https://newmobility.news/2018/11/06/creating-an-emission-free-society-the-only-key-to-climate-success/
Een reactie posten
Meer lezen