Doorgaan naar hoofdcontent

Recensie: "Essay maakt het klimaatprobleem nog paradoxaler"

Recensie in Hebban over De Klimaatparadox van Peter van Druenen door Ilja van de Sande
Historicus, auteur, uitgever en internetpionier Peter van Dreunen (1952) komt met een betoog over het klimaat. Een essay dat de naam De klimaatparadox. Bevolkingsgroei of klimaatbeheer draagt.   Van Druenen onderkent het klimaatprobleem. De aarde warmt te snel op en dat heeft verscheidene rampen tot gevolg. Echter, onze meelevendheid voor de medemens is volgens hem onderdeel van het probleem en dat levert een paradoxale situatie op: 

‘We investeren in klimaatbeheer en medemenselijkheid, maar voeden daarmee het monster dat eruit voortkomt, het monster van overbevolking, van grote druk op de grondstoffenvoorraden en voedselbronnen, van milieuvervuiling – dat is de klimaatparadox.’ 

Club van Rome

Om inzicht te creëren in deze paradox en om zijn betoog te ondersteunen, verwijst Peter van Druenen meermaals naar het onderzoek van de Club van Rome uit 1972. Deze onderzoeksclub, bestaande uit wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven, kwam in de jaren ‘70 al met een noodroep voor het klimaat. Ze gaven vijf problemen die hieraan ten grondslag lagen en waarbij overbevolking het grootste probleem was. 

Overbevolking

Van Druenen bespreekt dit onderzoek uitgebreid en komt daarbij ook op de kritiekpunten die op dit onderzoek kwamen. Overbevolking is namelijk niet iets waar de wereld het over wil hebben en besteedt liever aandacht aan bijvoorbeeld de vervuiling. Toch blijft Van Druenen terugkomen op dit probleem en maakt hij het inzichtelijk met tabellen, figuren en cijfers die hij keurig introduceert zodat de tekst betekenisvol is. Ondanks dat het boek veel verwijzingen naar wetenschappelijke teksten en onderzoeken bevat, wordt het door de uitleg van de auteur begrijpelijk en toegankelijk. 

China

Ook de andere vier problemen komen in dit essay aan bod, hetzij in een beperkter aantal bladzijden en woorden. Om dit voor de lezer toch helder te krijgen, gebruikt Van Druenen veel voorbeelden en legt hij alle vijf de problemen langs een model. Dat model is China, met de groeiende economie, grootste bevolking en productie, een uitstekend voorbeeld. Door deze problemen tastbaarder te maken, wordt het algehele klimaatprobleem dat ook. 

Paradoxaler

Peter van Druenen besteedt dus veel aandacht aan de overbevolking en de impact op het klimaatprobleem. Tegelijkertijd legt hij daarmee een spanningsveld bloot. Het is voor ons onmenselijk om over de dood te praten, laat staan te beslissen over de dood. De klimaatparadox is dan ook geen pleidooi om niet in te grijpen bij humanitaire rampen of bij terreur, maar pleit ervoor om de wereld voor te bereiden om de klimaatcrisis en om maatregelen te nemen om zo veel mogelijk mensen te kunnen redden. Hiermee maakt Van Druenen het klimaatprobleem enerzijds een stuk inzichtelijker, maar anderzijds nog paradoxaler.

Zie ook: https://www.hebban.nl/recensies/ilja-van-de-sande-over-de-klimaatparadox#




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Krijg nou niks: Sylvain Ephimenco heeft ook eindelijk De Klimaatparadox' gelezen:

[Het lijk in de kast] We hebben de recente film 'A life on our planet' van David Attenborough niet nodig om te weten hoe de zaken erbij staan: beroerd en het wordt steeds erger." Zo begint de heldere en waardevolle bijdrage van lezer Pier Bergsma over beperking van de bevolkingsgroei (Opinie, dinsdag). Ik had toevallig net op Netflix het alarmsignaal van bioloog en natuurfilmer David Attenborough (1926) zien en horen loeien: als extreem uidijende soort die afkoerst op de zesde massa-extinctie 'hebben we de wereld verwoest' zei hij. Maar deze film is niet alleen kommer en kwel. De 94-jarige Attenborough eindigt met een optimistische noot: niets is nog verloren want met duurzame energiebronnen, herbebossing en plantaardig voedsel kunnen we hopen op een grondige restauratie van onze planeet. Er is ook iets in zijn film dat opmerkelijk genoemd mag worden: Attenborough legt de link met overbevolking als het gaat om de vernietigingen die de mens aan zijn leefomgeving aan
Een reactie posten
Meer lezen

Recensie: "De Klimaatparadox is een lastige, maar erover discussiëren is broodnodig"

De klimaatparadox gaat over klimaat en taboes essay van Peter van Druenen In 1972 benoemde de Club van Rome een aantal problemen waarmee ons klimaat de komende jaren zal kampen. Eén van de oplossingen uit het toenmalige rapport is nu helemaal van de (politieke) agenda verdwenen. Peter van Druenen slingert met het essay De Klimaatparadox de discussie over die verdwenen oplossing weer aan. Er zijn flink wat factoren te benoemen die van invloed zijn op ons veranderende klimaat en de manier waarop we onze energiereserves uitputten. Ook zijn heel veel oplossingen bedacht, maar een zeer effectieve oplossing ontbreekt. De Club van Rome benoemde het nog wel, maar sindsdien is het langzaamaan verdwenen. Het gaat om het feit dat we met veel te veel mensen op deze planeet wonen. Smartphones Die groei op zich is nog niet eens het grootse probleem. Het gaat om het feit dat ook steeds meer mensen welvarender worden. Dat klinkt op het eerste gehoor als iets positiefs, maar al deze mensen gaan
Een reactie posten
Meer lezen

Recensie in De uil van Minerva

Het is jammer dat Thierry Baudet de 'Uil van Minerva' heeft misbruikt voor zijn overwinningsspeech uit 2019. Het begrip heeft daardoor een bijklank gekregen die - op zijn zachtst gezegd - niet als positief kan worden gekwalificeerd. In de Griekse mythologie vergezelt deze vogel Pallas Athena, de godin van de wijsheid en was daarmee een symbool voor kennis en wijsheid. De Uil van Minerva is ook een Nederlandstalig tijdschrift voor geschiedenis en wijsbegeerte van de cultuur, uitgegeven onder auspiciën van de Universiteit van Gent. In de vierde editie van jaargang 32 staat een zeer uitgebreide, onderbouwde en op onderdelen behoorlijk kritische recensie van milieuwetenschapper Stijn Neuteleers over  mijn De Klimaatparadox :  De Klimaatparadox Het thema van de bevolkingsgroei speelt een vreemde rol in het milieudebat. Enerzijds rust er een zeker taboe op: er is geen echt debat over dit thema binnen milieukringen. Dit is voor van Druenen het startpunt van zijn analyse en tegeli
Een reactie posten
Meer lezen