Recensie: "Essay maakt het klimaatprobleem nog paradoxaler"

Historicus, auteur, uitgever en internetpionier Peter van Dreunen (1952) komt met een betoog over het klimaat. Een essay dat de naam De klimaatparadox. Bevolkingsgroei of klimaatbeheer draagt.   Van Druenen onderkent het klimaatprobleem. De aarde warmt te snel op en dat heeft verscheidene rampen tot gevolg. Echter, onze meelevendheid voor de medemens is volgens hem onderdeel van het probleem en dat levert een paradoxale situatie op: 

‘We investeren in klimaatbeheer en medemenselijkheid, maar voeden daarmee het monster dat eruit voortkomt, het monster van overbevolking, van grote druk op de grondstoffenvoorraden en voedselbronnen, van milieuvervuiling – dat is de klimaatparadox.’ 

Club van Rome

Om inzicht te creëren in deze paradox en om zijn betoog te ondersteunen, verwijst Peter van Druenen meermaals naar het onderzoek van de Club van Rome uit 1972. Deze onderzoeksclub, bestaande uit wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven, kwam in de jaren ‘70 al met een noodroep voor het klimaat. Ze gaven vijf problemen die hieraan ten grondslag lagen en waarbij overbevolking het grootste probleem was. 

Overbevolking

Van Druenen bespreekt dit onderzoek uitgebreid en komt daarbij ook op de kritiekpunten die op dit onderzoek kwamen. Overbevolking is namelijk niet iets waar de wereld het over wil hebben en besteedt liever aandacht aan bijvoorbeeld de vervuiling. Toch blijft Van Druenen terugkomen op dit probleem en maakt hij het inzichtelijk met tabellen, figuren en cijfers die hij keurig introduceert zodat de tekst betekenisvol is. Ondanks dat het boek veel verwijzingen naar wetenschappelijke teksten en onderzoeken bevat, wordt het door de uitleg van de auteur begrijpelijk en toegankelijk. 

China

Ook de andere vier problemen komen in dit essay aan bod, hetzij in een beperkter aantal bladzijden en woorden. Om dit voor de lezer toch helder te krijgen, gebruikt Van Druenen veel voorbeelden en legt hij alle vijf de problemen langs een model. Dat model is China, met de groeiende economie, grootste bevolking en productie, een uitstekend voorbeeld. Door deze problemen tastbaarder te maken, wordt het algehele klimaatprobleem dat ook. 

Paradoxaler

Peter van Druenen besteedt dus veel aandacht aan de overbevolking en de impact op het klimaatprobleem. Tegelijkertijd legt hij daarmee een spanningsveld bloot. Het is voor ons onmenselijk om over de dood te praten, laat staan te beslissen over de dood. De klimaatparadox is dan ook geen pleidooi om niet in te grijpen bij humanitaire rampen of bij terreur, maar pleit ervoor om de wereld voor te bereiden om de klimaatcrisis en om maatregelen te nemen om zo veel mogelijk mensen te kunnen redden. Hiermee maakt Van Druenen het klimaatprobleem enerzijds een stuk inzichtelijker, maar anderzijds nog paradoxaler.

Zie ook: https://www.hebban.nl/recensies/ilja-van-de-sande-over-de-klimaatparadox#