Doorgaan naar hoofdcontent

Recensie: "Essay maakt het klimaatprobleem nog paradoxaler"

Recensie in Hebban over De Klimaatparadox van Peter van Druenen door Ilja van de Sande
Historicus, auteur, uitgever en internetpionier Peter van Dreunen (1952) komt met een betoog over het klimaat. Een essay dat de naam De klimaatparadox. Bevolkingsgroei of klimaatbeheer draagt.   Van Druenen onderkent het klimaatprobleem. De aarde warmt te snel op en dat heeft verscheidene rampen tot gevolg. Echter, onze meelevendheid voor de medemens is volgens hem onderdeel van het probleem en dat levert een paradoxale situatie op: 

‘We investeren in klimaatbeheer en medemenselijkheid, maar voeden daarmee het monster dat eruit voortkomt, het monster van overbevolking, van grote druk op de grondstoffenvoorraden en voedselbronnen, van milieuvervuiling – dat is de klimaatparadox.’ 

Club van Rome

Om inzicht te creëren in deze paradox en om zijn betoog te ondersteunen, verwijst Peter van Druenen meermaals naar het onderzoek van de Club van Rome uit 1972. Deze onderzoeksclub, bestaande uit wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven, kwam in de jaren ‘70 al met een noodroep voor het klimaat. Ze gaven vijf problemen die hieraan ten grondslag lagen en waarbij overbevolking het grootste probleem was. 

Overbevolking

Van Druenen bespreekt dit onderzoek uitgebreid en komt daarbij ook op de kritiekpunten die op dit onderzoek kwamen. Overbevolking is namelijk niet iets waar de wereld het over wil hebben en besteedt liever aandacht aan bijvoorbeeld de vervuiling. Toch blijft Van Druenen terugkomen op dit probleem en maakt hij het inzichtelijk met tabellen, figuren en cijfers die hij keurig introduceert zodat de tekst betekenisvol is. Ondanks dat het boek veel verwijzingen naar wetenschappelijke teksten en onderzoeken bevat, wordt het door de uitleg van de auteur begrijpelijk en toegankelijk. 

China

Ook de andere vier problemen komen in dit essay aan bod, hetzij in een beperkter aantal bladzijden en woorden. Om dit voor de lezer toch helder te krijgen, gebruikt Van Druenen veel voorbeelden en legt hij alle vijf de problemen langs een model. Dat model is China, met de groeiende economie, grootste bevolking en productie, een uitstekend voorbeeld. Door deze problemen tastbaarder te maken, wordt het algehele klimaatprobleem dat ook. 

Paradoxaler

Peter van Druenen besteedt dus veel aandacht aan de overbevolking en de impact op het klimaatprobleem. Tegelijkertijd legt hij daarmee een spanningsveld bloot. Het is voor ons onmenselijk om over de dood te praten, laat staan te beslissen over de dood. De klimaatparadox is dan ook geen pleidooi om niet in te grijpen bij humanitaire rampen of bij terreur, maar pleit ervoor om de wereld voor te bereiden om de klimaatcrisis en om maatregelen te nemen om zo veel mogelijk mensen te kunnen redden. Hiermee maakt Van Druenen het klimaatprobleem enerzijds een stuk inzichtelijker, maar anderzijds nog paradoxaler.

Zie ook: https://www.hebban.nl/recensies/ilja-van-de-sande-over-de-klimaatparadox#




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Recensie: "Enkele gedachten bij De Klimaatparadox van Peter van Druenen"

Jos Rampart. Ook het lezen van een dun boekje kan lang duren. Bij mij was de oorzaak daarvan dat ik het steeds op een andere plek legde om voorrang te verlenen aan andere literatuur of lectuur, zoals de dagelijkse kranten en reisgidsen over Berlijn, Düsseldorf en Bonn.

Peter heeft zijn handtekening er al in geplaatst op 6 september 2018 bij de presentatie van het werkje en nu, 12 november 2018 kan ik pas melden dat ik het helemaal heb gelezen. Ik heb het met veel belangstelling gelezen. De onderwerpen klimaat en overbevolking hadden niet bepaald mijn belangstelling, maar door het lezen van de studie van Peter, hebben die wel mijn belangstelling gekregen. Ook ik heb ooit het Aulaboekje aangeschaft over het Rapport van de Club van Rome. De grenzen aan de groei. Misschien heb ik niet de eerste druk gekocht maar een herdruk in 1973. Waarom ik het boekje heb aangeschaft, weet ik niet meer en wat ik ermee gedaan heb ook niet. Ik was toen 23 jaar.

Dat de wereldbevolking per jaar met 83 miljo…
Een reactie posten
Meer lezen

Een opzienbarende bijdrage aan het klimaatdebat, voor gelovigen én sceptici

De klimaatparadox' beschrijft de dilemma's in de wereldwijde ontwikkeling: de complicaties die optreden bij een (groeiende) welvaart en de klimaateffecten ervan. Het boek begint met het Rapport van de Club van Rome. Hierin wordt aangegeven dat overbevolking een hoofdoorzaak is van klimaatproblemen. Maar bevolkingsgroei remmen is een ethische kwestie. Zo ook het beperken van welvaart, mensen met mobiele telefoons, mobiliteit en andere veroorzakers van klimaatproblemen.

Nu – 46 jaar later – is er nog relatief weinig bereikt, maar wel meer bestudeerd. Een grote schaarste is 'de bereidheid van mensen om naar elkaar te luisteren en hun eigen gelijk op de tweede plaats te zetten'. Dit maakt dat dit boek klimaatbeheersing breder trekt en ook de gedragskant en de bereidheid om oplossingen te realiseren erbij betrekt.

Het boek benadert de klimaatdiscussie vanuit de historische context. Gericht op beslissers in klimaatvraagstukken en iedereen die er belangstelling voor heef…
Een reactie posten
Meer lezen

Persbericht: ‘De Klimaatparadox’ geeft antwoorden die (nog) niet in de krant staan

Toeval of niet: nog geen twee weken na de verschijning van het opzienbarende essay De Klimaatparadox van Peter van Druenen strijden twee nieuwsfeiten om de aandacht: de sterkere stijging van de zeespiegel en de snellere groei van de Nederlandse bevolking. Het laatste haalde gisteren zelfs de Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer. Wat opviel: de twee problemen werden direct geprojecteerd op de Nederlandse situatie en versmald tot de oplossingsrichtingen waarover we het al jaren hebben: de zee kan worden tegengehouden met hogere dijken en de overbevolking door iets te doen aan de immigratie. Nergens werd een verband gelegd tussen beide problemen. Nergens ook werd iets gezegd over de oorzaken. Nergens had iemand het over de wereld buiten Nederland.

In De Klimaatparadox doet historicus Peter van Druenen dit wél. De wereldwijde bevolkingsgroei, die vooral wordt veroorzaakt door de snel stijgende gemiddelde leeftijd, is een thema dat nauwelijks nog aan de orde komt. In comb…
Een reactie posten
Meer lezen